Дереккөз: inform.kz

НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат – 2019 жылдың 17 қыркүйегінен 6 қазанына дейінгі аралықта «Алты сай» экосаябағының көшпелі тобы Науырзым қорығының қызметкерлерімен бірге қасқырларға зерттеу жүргізді. Бұл туралы Қазақстанның Био әртүрлілікті сақтау қауымдастығы Фейсбукте мәлімдеді, деп хабарлайды ҚазАқпарат.

Зерттеу тобы бір ұрғашы қасқырды ұстап, оған жерсерік арқылы жүрген жолын аңдып отыратын хабарлағыш орнатты.

Фотоқақпандар арқылы әрі жаяу жүріп, автомобильмен жүріп қасқырлардың тіршілігі, қоректік базасы зерттеледі. Зерттеушілер жиырма күн бойы қорықта қасқырдың екі тобын аңдып, елік, бұлан, қабандарды жейтінін анықтады.

Мамандардың айтуынша, ұрғашы қасқырға орнатылған GPS хабарлағыш дұрыс жұмыс істеп тұр әрі қасқырды аңдып отыруға көп көмегі тиіп отыр.

Қауымдастық дала қасқырының популяциясын 2012 жылдан бері тұрақты түрде зерттеп келеді. Оған ҚР Экология, геология және табиғатты пайдалану министрлігінің Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті, шетелдік және жергілікті донорлар қолғабыс етуде.

Былтырдан бері зерттеулерге «Қазхром» компаниясы қаржылай көмек беріп келеді.

Қасқыр тіршілігінің зерттелуі туралы толығырақ «Жасыл әлем» хабаршысының күзгі нөмірінен оқуға болады (jasylalem.acbk.kz).

Дереккөз: inform.kz

АЛМАТЫ. ҚазАқпарат – Бүгін Қазақстан Халықаралық ілбіс күнін атап өтуде. Қызыл кітапқа кіргізілген жануардың Қазақстанда нешеуі қалғанын ҚазАқпарат тілшісі анықтады.

Ілбіс – Қызыл Кітапқа кіргізілген көп жануардың бірі ғана емес, ол – тәуелсіз Қазақстанның ұлттық символы. Жалпы, әлемде, сарапшылардың айтуынша, шамамен 4000 шақты ілбіс қалған.

Қазақстандағы саны 130-150 айналасында. Олар негізінен Тянь-Шань, Жетісу Алатауы, Тарбағатай, Сауыр, Алтай тауларын мекендейді.

Экологтар барыс популяциясын сақтаудың басты шарттарының бірі оларды жұртшылыққа насихаттау екендігін айтады. БҰҰ Даму бағдарламасының жоба менеджері Талғат Кертешевтің айтуынша, Қазақстандағы барыс популяциясын қадағалау бағдарламасының аясында 290 фототұзақ сатып алынған. Олар Алматы, Түркістан және Шығыс Қазақстан облыстарындағы қорықтар мен ұлттық парктерге қойылды.

БҰҰ Даму бағдарламасы өкілдерінің сөзіне қарағанда, соңғы үш жылда ілбіс аулаған бірде-бір браконьер болмаған.

Айта кетейік, 2013 жылы ілбісті сақтап қалуға арналған Бішкек дүниежүзілік форумында 12 ел — Қазақстан, Қырғызстан, Өзбекстан, Тәжікстан, Ауғанстан, Пәкістан, Моңғолия, Қытай, Үндістан, Непал, Бутан және Ресей өкілдері бас қосқан.

Еске салайық, ілбіс популяциясын сақтау мен браконьерлікке қарсы шаралардың маңыз туралы БҰҰ Даму бағдарламасы тұрақты өкілінің ілбісті сақтау мәселелері жөніндегі орынбасары Виталий Времиш айтып берген болатын.

Дереккөз: inform.kz

ТҮРКІСТАН. ҚазАқпарат – Түркістанды жел эрозиясынан сақтау, көгалдандыру мақсатында қаланың айналасында «Жасыл белдеу» қалыптастырылып келеді, деп хабарлайды ҚазАқпарат.

Облыс әкімі баспасөз қызметінің мәліметінше, жоспарға сәйкес «Жасыл белдеу» аймағында 2019-2021 жылдар аралығында көшеттер отырғызылып, орман алқабын көбейту арқылы жасыл аймақ қалыптастыру жоспарланған.

Осы орайда, 2019 жылдың көктемінде 160 мың көшет отырғызылса, күзгі мезгілде 2000 га жерге 478 мың көшет және 300 га тәлімбақта 400 мыңға жуық сеппе көшет отырғызу жоспарда бар.

Жасыл белдеудің жалпы аумағы 7 700 гектар. Соның ішінде 7 500 гектар жерге 3,5 млн екпе ағаш пен 500 мыңға жуық бұта егілмек.

Атап айтқанда, ұсақжапырақты шегіршін, үлкенжапырақты шегіршін, қарағай, жіңішкежапырақты жиде, терек, үйеңкі, қытай шағаны, сүйелді қайың, емен, сарғылт қарақат және т.б егіледі.

«Жасыл белдеу» аймағына кіретін жерлердің орманға жарамсыздығын ескере отырып, алдағы уақытта 7700 га жерде жобалау-іздестіру жұмыстарының төрт кезеңі жүзеге асырылмақ.

2020 жылдан бастап, ғылыми зертханаларды тарта отырып, облыс әкімдігі тарапынан «Жасыл белдеудегі» тәлімбақта Түркістан қаласының климатына тез бейімделетін екпе көшет және көпжылдық гүлдейтін шөптерді сұрыптау бойынша жұмыстар атқарылатын болады.

Келер жылдың көктемінде тәлімбақта облыста және елімізде жоқ, өзге мемлекеттерде өсетін өсімдіктерді жерсіндіру бойынша тәжірибе жасау жоспарланып отыр. Бұл өз кезегінде кейбір қылқанжапырақты тұқымдас түрлерін Түркістан қаласының айналасындағы «Жасыл белдеуде» өсіру үшін бейімдеу мақсатында жүзеге аспақ.

Дереккөз: inform.kz

​ТҮРКІСТАН. ҚазАқпарат – Түркістан облысында 1,3 млн-нан астам көшет отырғызылуда, деп хабарлайды ҚазАқпарат Түркістан облысы әкімінің баспасөз қызметіне сілтеме жасап.

ҚР Президентінің тапсырмасына сәйкес, биылғы жылдан бастап Түркістан қаласын жасыл қалаға және ауа-райын қолайлы климатқа айналдыру мақсатында Түркістан қаласының айналасында «Жасыл белдеу» қалыптастыру жұмыстары жүруде.

Осыған орай, облыс әкімдігінің бастамасымен облыс орталығында жалпыхалықтық сенбілік өтті. Сенбілікке өңір басшылығы, облыс әкімдігіне қарасты басқармалар мен департаменттер қызметкерлері және жергілікті тұрғындар қатысты.

Бұдан бөлек, сенбілік аясында 16 аудан, қала халқы да ауылдарын тазартуға атсалысты.

Айта кетейік, Түркістан қаласын көгалдандыру мақсатында қала 16 секторға бөлінген. Әр секторға жауапты аудан, қала өз аумағында ағаш отырғызу және абаттандыру жұмыстарын қарқынды жүргізуде. Биыл Түркістан қаласы бойынша 197 мың көшет отырғызу жоспарланса, осы секторлардың жұмысы нәтижесінде бүгінгі күнге дейін 49 мың көшет егілген. Ал бүгінгі жалпыхалықтық сенбілік аясында облыс орталығында 24 мыңнан астам тал егілді. Шараға 33 техника жұмылдырылды.

Сондай-ақ Түркістан қаласында 268 су ұңғымасын жасау жоспарланса, соның ішінде 57 су ұңғымасы іске қосылған.

Жалпы облыс бойынша 1304,9 млн көшет егу жоспарланып, бүгінде 609,2 мың көшет отырғызылған.

Жергілікті тұрғындар да көне шаһардың жасыл қалаға айналуына белсене қатысты.

ҚР ЭГТРМ «Қоршаған ортаны қорғаудың ақпараттық-талдау орталығы» ШЖҚ РМК 2019 жылдың 9-10 қазан аралығында Нұр-Сұлтан қаласында «Экологиялық сараптама және табиғат пайдалануды реттеу» тақырыбында семинар өткізді.  

Семинарда келесі мәселелер қарастырылды:  

• Қоршаған орта мен табиғи ресурстар мониторингінде ақпараттық технологияларды қолдану. 

• Экологиялық ақпарат беру. 
• «Экологиялық рұқсат және мемлекеттік экологиялық сараптама қорытындысы» композиттік қызметін іске асыру. 
• Қазақстанда табиғатты ластауыштардың шығарындылары мен тасымалдарының тіркелімін енгізу. 
• Өндіріс пен тұтыну қалдықтарының мемлекеттік кадастрының кіші жүйесін сүйемелдеу. 
• ҚР Экологиялық кодексі. Қалдықтармен жұмыс істеуді құқықтық реттеу. 

• Табиғатты қорғауды нормалау және жобалау бойынша жұмыстарды жүзеге асыруға лицензия алу тәртібі. 
• Қазақстандағы экологиялық сараптаманың қазіргі жағдайы. Экономикалық ынтымақтастық және даму ұйымы шеңберінде экологиялық сараптаманы дамыту перспективасы. 
• Қоршаған ортаны қорғау жөніндегі іс-шаралар және оларға қойылатын талаптар. 
• Автоматтандырылған мониторинг жүйесі. 
• Экологиялық аудит. 

Іс-шараға «ТузкольМунайГаз Оперейтинг» ЖШС, Көкшетау қаласы әкімдігінің жанындағы “Көкшетау жылу” ШЖҚ МКК, «Жәйрем кен байыту комбинаты» АҚ, «Инновациялық Еуразия университеті», Астана қаласындағы «Орталық Азия аймақтық экологиялық орталығы» мекеме филиалы, «Қазақ технология және бизнес университеті» АҚ өкілдері қатысты. 

Семинар барысында қатысушылар Қазақстан Республикасының Экологиялық кодекстің жаңа редакциясының соңғы өзгерістерімен және толықтыруларымен, сондай-ақ қоршаған ортаны қорғау саласындағы «ЭкоИнфоПраво» нормативтік-құқықтық актілердің локальды базасымен танысты. 

Семинар соңында қатысушыларға куәлік берілді.  

Тақырыптың өзектілігін және табиғат пайдаланушылар мен басқа да мемлекеттік органдардың үнемі өсіп келе жатқан қызығушылығын ескере отырып, ҚР ЭГТРМ «Қоршаған ортаны қорғаудың ақпараттық-талдау орталығы» ШЖҚ РМК оқыту семинарларын өткізуді жалғастыруды жоспарлауда. 

Қоршаған ортаны қорғау саласындағы  

біліктілікті арттыру басқармасы 

Дереккөз: inform.kz

НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат – Осы жылдың желтоқсан айында Парламентке қаралатын Жаңа экологиялық кодекс жобасы қолданыстағы заңнамаға қандай өзгерістерді енгізуді көздейді. Бұл жайлы ҚР Экология, геология және табиғи ресурстар вице-министрі Ахметжан Пірімқұлов толығырақ айтып берді, деп хабарлайды ҚазАқпарат тілшісі.

«Биыл желтоқсан айында Экологиялық кодекстің жобасы Парламент қарауына енгізіледі. Кодекс жобасын әзірлеуді 2018 жылдан бастаған едік. Бүгінгі күні экологиялық проблемаларды тұрғысынан бірнеше жаңа бастаманы атап өткім келеді. Қауымдастықтың, өнеркәсіптік компаниялардың және басқа да мүдделі органдардың өкілдері кіретін жұмыс тобы қазір жоба бойынша жұмыс жүргізіп жатыр. Жұмыс тобы 2018 жылдың қыркүйек айында құрылған. Жаңа Экологиялық кодексті әзірлеу кезінде экологиялық реттеудің халықаралық тәжірибесі ескерілді. Экологиялық заңнаманы жетілдірудің басты бағыты – «ластаушы төлейді» экологиялық қағидатын іске асыру», – деді Ахметжан Пірімқұлов.

Вице-министрдің айтуынша, бұл бағыт жаппай экологиялық реттеуден бас тартуды көздейді. Толып жатқан табиғат пайдаланушыны тәртіпке шақырмай-ақ, ірі ластаушы кәсіпорындарға көңіл бөлінбек. Яғни, бұл ретте заң жобасын әзірлеу кезінде барлық ірі ластаушы кәсіпорындарды қамту үшін осы санатты неғұрлым дәл анықтау көзделген.

«Қолданыстағы Экологиялық кодекс бойынша, қоршаған ортаға келтірілетін залалды бағалау – кәсіпорынның деңгейіне (1,2,3,4, санатына) қарамастан, бірыңғай тәртіпте жүргізіледі. Мұндай әдістің тиімсіз екенін түсініп отырмыз. Сондықтан, жаңа Экологиялық кодексте мұндай талапты тек «Бірінші санаттағыларға» қатысты қолдану ұсынылып отыр. Яғни, ауаға келтірілетін зиянды заттардың 80 пайызын шығарып отырған ең ірі ластаушы кәсіпорындарға назар аударылады», – деді ол.

Вице-министр атап өткендей, құжаттың жаңа жобасында таза технологияға көшіру мақсатында бірінші санаттағы кәсіпорындардың ластаушы заттар эмиссиясы үшін төлемақы мөлшерлемесін едәуір көтеру ұсынылып отыр.

Дереккөз: inform.kz

НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат – Парламенттің жоғарғы палатасының төрағасы Дариға Назарбаева бастаған Сенат депутаттары мен аппарат қызметкерлері дәстүрлі жалпықалалық сенбілікке қатысты, деп хабарлайды ҚазАқпарат.

«Бұл жолы көгалдандыру мен абаттандыру орны Мәңгілік ел және Ұлы дала даңғылдарының қиылысы болды. Шара барысында аймаққа жүзден астам терек, қарағай, шаған және бөртегүл көшеттері отырғызылды. Ағаштар мен көшеттер елорданың жасыл белдеуінде орналасқан орман питомнигінен жеткізілді», – деді палатаның баспасөз қызметінен.

Бүгінгі экологиялық шараға Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың қатысқанын жазған болатынбыз.

Айта кетейік, Нұр-Сұлтан қаласында 16 қыркүйек-13 қазан аралығында экологиялық айлық өтіп жатыр. Оның аясында 12 қазан күні Нұр-Сұлтанда ағаш отырғызу акциясы өтетіні белгіленген еді.

Бүкіләлемдік жасыл желек отырғызу күніне орайластырылған шара еліміздің барлық өңірінде қолдау тапты.

ҚР Экология, геология және табиғи ресурстар министрі Мағзұм Мырзағалиев атап өткендей, 12 қазан күнгі кампания барысында және жалпы күз айының соңына дейін республикада 1 миллионға жуық ағаш отырғызылады.

Дереккөз: inform.kz

НҰР-СҰЛТАН. ҚазАқпарат – Парламент Мәжілісінің жалпы отырысында «Ақпаратқа кіру, шешімдер қабылдау процесіне жұртшылықтың қатысуы және қоршаған ортаға қатысты мәселелер бойынша сот әділдігіне қол жеткізу туралы конвенцияға Ластауыштардың шығарындылары мен тасымалдарының тіркелімдері туралы хаттаманы ратификациялау туралы» заң жобасы мақұлданды, деп хабарлайды ҚазАқпарат тілшісі.

«Осы Хаттамаға қосылу мақсаты Орхус конвенциясының ережелерімен негізделген. Ауаға шығарылатын, су мен топыраққа төгілетін қауіпті химиялық заттар мен ластағыштардың жыл сайынғы көлемдерін, өнеркәсіптік және басқа да объектілерден алынатын қалдықтар ақпаратын жинау, өндеу үшін кадастрлар немесе Ластауыштардың шығарындылары мен тасымалдарының тіркелім жүйесін біртіндеп енгізу жөнінде шаралар қолдануға міндеттіміз. Бұл тіркелім «ауаға, табиғатқа қай нысандар ластаушы, қауіпті химиялық заттарды шығарып жатыр?» және «қай уақыт аралығында қандай көлемде шығарылады?» деген сұрақтарға толық ақпарат беретін болады», – деді ҚР Экология, геология және табиғи ресурстар министрі Мағзұм Мырзағалиев.

Белгілі болғандай, 2018 жылы Қазақстанда ластаушы заттардың жалпы көлемі 2,5 млн тоннаны құраған.

«Қазіргі танда халықтың экологиялық жағдайға қызығушылығының өсуіне байланысты, біздің елімізде қоршаған ортаның жай-күйі туралы халықты уақтылы хабардар ету бойынша жұмыстар атқарылып жатыр. Соның бірі AirKz мобильдік қосымшасы іске қосылып, облыс әкімдіктері жұртшылықты ақпараттандыру үшін

LED-экрандар орнату бойынша жұмыс жүргізуде.

Осы LED-экрандарда ауаның сапасы туралы мәлімет беріліп жатыр. Сонымен қатар, аталған ақпарат біріктірілген сипатқа ие. Ластауыштардың шығарындылары мен тасымалдарының тіркелімі сияқты құралдардың болуы – халыққа, кәсіпорындар шығарып жатқан зиянды заттар бойынша деректерді ұсынуға мүмкіндік береді», – деді М. Мырзағалиев.

Осы аталған Тіркелім хаттамасы 64 қызмет түрін және 86 ластаушы заттарды қамтиды. Аталған 64 қызмет түрінің Қазақстанда 32 түрі және оған жататын 26 ластаушы заттар қамтылады.

«Осы Тіркелімді цифрландыру мақсатында ЮНИТАР (БҰҰ оқу және ғылыми-зерттеу институты) қолдауымен 10 миллион теңгеге гранттық қаражат алынып, веб-портал әзірленді. Оны Залалды заттардың шығарылу және тасымалдау тіркелімі деректерімен толықтыру жүргізілді (100 кәсіпорын). Тіркелім веб-порталы тәжірибелік пайдалануға енгізілді. Келешекте осы Тіркелім порталын Бірыңғай мемлекеттік мониторинг жүйесі аясында басқа да ақпараттық жүйелермен өзара интеграциялауды жоспарлап отырмыз. Министрліктің ведомстволық ұйымымен әзірленген Ластауыштардың шығарындылары мен тасымалдарының тіркелімінің веб-порталы келесі жылы пайдалануға беріледі», – деді ведомство басшысы.

Дереккөз: inform.kz

ҚАРАҒАНДЫ. ҚазАқпарат – Қарағанды облысында бір күнде 6 500 жасыл желек пайда болды. Қала мен аудандардың мыңдаған тұрғыны ағаш отырғызу бойынша республикалық акцияға қатысты, деп хабарлайды ҚазАқпарат тілшісі.

Қарағандыда салынып жатқан триатлон-парк аумағын көгалдандыру туралы шешім қабылданған болатын. Бүгін мұнда 1500 қылқан жапырақты және жапырақты ағаштар отырғызылды. Оларды егуге облыс әкімі Жеңіс Қасымбек, оның орынбасарлары, өңірлік басқармалар басшылары, спортшылар, қоғамдық ұйымдардың, кәсіпорындардың өкілдері, депутаттар қатысты.

Естеріңізге сала кетейік, триатлон-парк «Рухани жаңғыру» бағдарламасы бойынша «Көгілдір тоғандар» мен Оңтүстік-Шығыс шағын аудандарының аралығында салынуда. Бұл нысан жеке құрылыс компаниясының қалаға жасап отырған сыйлығы. Жоба бастамашылары «Триатлон паркін бірге құрамыз» акциясын жариялады. Мұнда кез келген адам өз ағашын отырғыза алады. Аумақты көгалдандыру үшін қарағай, қайың, жөке, шаған ағаштары таңдалды.

«Акцияның мақсаты – өңірді көгалдандыру ғана емес, сонымен қатар тұрғындардың табиғатқа деген қамқорлығын арттыру. Біз әрбір ағашты, әрбір бұтаны бағалауымыз керек. Экологиялық сенбілікке үш мыңға жуық адам қатысты. Осындай акциялар Қарағанды саябақтары мен гүлзарларында, облыстың басқа қалалары мен аудандарында өтеді», – деді Қарағанды облысының Табиғи ресурстар және табиғатты пайдалануды реттеу басқармасының басшысы Руслан Төлепбаев.

Мұнда футбол, тренажер және street workout алаңдары жабдықталған. Көлдің айналасында жүгіруге және велосипед тебуге арналған жолақтар жасалды.

Ал Олимпиадалық Даңқ аллеясында алғашқы төрт жұлдыз пайда болды. Олар атақты спортшылар – Геннадий Головкин, Серік Сәпиев, Дмитрий Карпов және Эльмира Сыздықованың құрметіне орнатылды.

Триатлон паркінің құрылысы жалғасуда. Алдағы уақытта баскетбол, теннис, шахмат және басқа да спорт түрлері бойынша жаңа спорт алаңдарын жабдықтау жоспарлануда.

Болашақта мұнда триатлоннан әлемдік деңгейдегі жарыстар өткізуге болады.

Нысан тапсырылғаннан кейін Мәдениет, демалыс саябақтары және гүлзарлар басқармасының балансына беріледі.