Дереккөз: www.24.kz
Алатаудың баурайы алма бағын салып, жеміс-жидектер егуге өте қолайлы жер.
Президент өзінің «Ұлы даланың жеті қыры» атты мақаласында «Қазақстан қазір де әлемдегі алма атаулының арғы атасы Сиверс алмасының отаны саналады» деген болатын. Осы танымал жемістің терең тарихының символы ретінде еліміздің оңтүстігіндегі ең әсем қаланың бірі Алматы деп аталғанын айтты. Бүгінде Іле Алатауын жағалай бақ салып нәсібін тауып отырған шаруашылықтардың саны күн санап артып келеді.
Бұл – Еңбекшіқазақ ауданы Бәйдібек би ауылының тұрғыны Ринат Әшімовтың алма бағы. Аталған кәсіппен 2000 жылдан бері айналысып келеді. Күзгі-жиын терімді ойдағыдай аяқтаған бағбан аздап тыныққан соң келесі маусымға дайындықты бастайтынын айтады. Алма ағаштарын бұтап, техника ағымдағы жөндеуден өтеді.
Ринат Әшімов, шаруа қожалығының өкілі:
– Алғашында жоңышқа егетінбіз. Кейін отбасымызбен ақылдаса келе алма өсіруге көштік. Қазір 28 гектар бағымыз бар. Ерінбеген адамға Жер-Ана жақсы жемісін береді. Біздің шаруашылықта тұрақты түрде 8 адам жұмыс істейді. Ал маусым кезінде 35 адамға дейін жұмысқа аламыз.
Кәсіптің қыр-сырына қаныққан Ринат Әшімов тоңазытқыш қойма салады. Онсыз еңбегіміз еш кетеді дейді. Күзгі науқан кезінде баға арзан болады. Сондықтан тоңазытқышта сақтап, кейінірек сатқан анағұрлым тиімді. Бұған қоса қазақстандықтар да көктемге дейін отандық экологиялық таза өнімді пайдаланатын болады.
Ринат Әшімов, шаруа қожалығының өкілі:
– Біздің алмаларға ешқандай биологиялық қоспалар қосылмайды. Шетелден келетін өніммен салыстырғанда сапасы жақсы, ал дәмі тіл үйіреді. Жалпы Талғар, Еңбекшіқазақ аудандарының тауға жақын жерлері алмаға өте қолайлы. Іле Алатауының баурайында өскен алманы ұлттық брендке айналдыруға болады.
Бәйдібек би ауылымен көршілес Қазақстан ауылдық округінің де негізгі кәсібі – алма өсіру. Қазір мұнда 1500 тонналық алма сақтайтын қойма бар. Жергілікті фермерлердің айтуынша, мемлекет тарапынан алма көшеттеріне, тыңайтқыштар мен суға субсидия беріледі. Ал кәсібін жолға қойған шаруашылықтар болса ауылдың әлеуметтік инфрақұрылымын жақсартуға атсалысып отыр.
Медет Жанәбіл, Қазақстан ауылдық округі әкімінің орынбасары:
– Бізде қазіргі таңда алманың көп сұрыптары отырғызылған. 600-ге жуық гектар алма бар. 800-ге жуық гектар жүзімдік бар. Соның ішінде қазіргі таңда мемлекеттің қолдауымен көптеген жаңа технологиялар бойынша алмалар отырғызылды. Мысалға, биыл Қазақстанға 94 гектарға жаңа технология бойынша алма отырғызылған.
2027 жылға дейін Еңбекшіқазақ ауданындағы интенсивті алма бақтарының көлемін 2500 гектарға дейін ұлғайту жоспарланып отыр. Тек келесі жылдың өзінде ауданда инвестициялық құны 3,5 миллиард теңге болатын 400 гектар интенсивті бақ отырғызылады. «Осындай қарқынмен жүре берсек, болашақта жыл он екі ай отандық алма қазақстандықтардың дастарханынан үзілмейтін болады», – дейді бағбандар.
Авторлары: Ұлан Нарынбек, Эдуард Кон
Ақтөбеде Қоршаған ортаға ластауыш заттар мен сынап шығарындыларының және ластауыштардың шығарындылары мен тасымалдарының тіркелімін (ЛШТТ) ендірудің өзекті мәселелері талқыланды. 2018 жылдың 15-16 қарашасында «Қоршаған ортаға ластауыш заттар мен сынаптың эмиссиялары: анықтау әдістері, түгендеу және Қазақстан Республикасының Ластауыштардың шығарындылары мен тасымалдарының мемлекеттік тіркеліміне қосу» семинары шеңберінде болып өтті.
Семинар «Қоршаған ортаны қорғаудың ақпараттық-талдау орталығымен, Қазақстандағы БҰҰ Даму бағдарламасымен және «Орнықты дамуға ықпал ету» орталығымен ұйымдастырылды.
Семинардың басты мақсаты – ЛШТТ мәселесі бойынша мамандардың әлеуетін арттыру және Қазақстандағы ЛШТТ енгізуді әдістемелік қамтамасыз етудің әзірлемесі үшін ұсыныстарды қалыптастыру болып табылады.
Семинарға 40-тан астам адам қатысты. Семинарға қатысушылардың қатарында үкіметтік органдардың, үкіметтік емес ұйымдардың, өнеркәсіп кәсіпорындарының, Қоршаған ортаны қорғаудың ақпараттық-талдау орталығының, Қазақстандағы БҰҰ Даму бағдарламасының «Орнықты дамуға ықпал ету» орталығының өкілдері болды.
Семинар барысында ластауыш заттар шығарындыларын бақылау жүйесін дамыту бойынша ұсыныстар талқыланды. Қатысушылар Қазақстандағы ЛШТТ-ның негізгі маңызды аспектілері туралы ұсыныстарын жасады.
Семинар шеңберінде «Орнықты дамуға ықпал ету» орталығының қызметкерлерімен қоршаған ортаға сынап және басқа да ауыр металдардың эмиссиялары, қоршаған ортаға жойылуы қиын органикалық ластауыштардың шығарындылар бағасы бойынша ЮНЕП және ЕМЕП-пен әзірленген эмиссияларды бағалаудың халықаралық әдістемелерін қарастырылды. Аталған әдістемелер семинарға қатысушыларға таныстырылды және талқылауға ұсынылды. БҰҰДБ ұлттық сарапшысы Қазақстандағы сынаптың ластануының қазіргі жағдайы туралы, атап айтқанда сынап бойынша Минамат конвенциясына қосылудың оң және теріс аспектілері туралы баяндама жасады.
«ҚОҚ АТО» ШЖҚ РМК маманымен топтарда тәжірибелік сабақ өткізілді, онда семинар қатысушылары (негізінен, өнеркәсіп кәсіпорындарының өкілдері) ЛШТТ бойынша онлайн-есептіліктің нұсқаларын толтырды.
Тыңдаушылар ЛШТТ бойынша есептілік жүйесін жетілдіру жолдарын және жүйеге барынша қол жеткізу мүмкіндігін қарастырды. Талқылау барысында қатысушылар ЛШТТ электрондық порталының құрылымы мен мазмұнын жетілдіру бойынша өз ұсынымдары мен ұсыныстарын жасады.
Семинар шеңберінде айтылған барлық ұсыныстар семинар Хаттамасында көрініс табады және болашақта Жобаны жүзеге асыруда және Қазақстанда ЛШТТ-ды ендіруді жүзеге асыруда қолданылатын болады.
«Требования законодательства РК по ведению государственного регистра выбросов и переноса загрязнителей» баяндамасын жүктеу
«Обучающие видео-модули ЮНИТАР» баяндамасын жүктеу
«Предлагаемые изменения в системе РВПЗ в Казахстане» баяндамасын жүктеу
«Методы оценки эмиссий загрязняющих веществ в окружающую среду. Национальные руководства по методам оценки для ключевых и приоритетных секторов» баяндамасын жүктеу
«Программное обеспечение по предоставлению онлайн-отчетности в рамках РВПЗ» баяндамасын жүктеу
«Стойкие органические загрязнители (СОЗ): свойства и особенности регулирования» баяндамасын жүктеу
«Методология по оценке переноса СОЗ в воздух, сточные воды и почву (на основе Руководства ЮНЕП)» баяндамасын жүктеу
«Опасное воздействие ртути и меры профилактики ртутной интоксикации: рекомендации Всемирной организации здравоохранения» баяндамасын жүктеу
«Обращение с ртутью в рамках ТС Таможенные регламенты. Анализ импорта и экспорта ртути в Республике Казахстан» баяндамасын жүктеу
«Минаматская конвенция о ртути Основные положения и рекомендации по присоединению Республики Казахстан к Конвенции» баяндамасын жүктеу
«Методология определения и количественной оценки поступлений ртути в окружающую среду» баяндамасын жүктеу баяндамасын жүктеу
«Методология ЕМЕП по оценке выбросов тяжелых металлов в окружающую среду» баяндамасын жүктеу
«Свинец в масляных красках для бытового применения в г.Астане» баяндамасын жүктеу
«Практическое задание: расчет эмиссий СОЗ в воздух, сточные воды и почву» жүктеу
«Практическое задание» жүктеу
2018 жылы 20 қарашада Астана қаласында ГӨО саласындағы мамандардың қатысуымен «Қоршаған ортаға әдейі босатуды реттеу және генетикалық өзгертілген организмдерді нарықта орналастыру мәселелері бойынша Қазақстан заңнамасын реформалау» атты дөңгелек үстел өтті.
Дөңгелек үстел ҚР Энергетика министрлігі мен «Қоршаған ортаны қорғаудың ақпараттық-талдау орталығы» РМК бірлесіп, Астанадағы ЕҚЫҰ Бағдарламалары офисінің қолдауымен өткізілді.
Дөңгелек үстелде мемлекеттік органдардың, үкіметтік емес ұйымдардың, ЖОО-ның өкілдері, сондай-ақ ГӨО саласындағы ұлттық және халықаралық сарапшылар қатысты.
Дөңгелек үстелдің мақсаты – ҚР Экологиялық кодексінің жаңа редакциясында өзгерістер мен толықтыруларды ГӨО туралы түзету бөлігінде талқылау.
Кездесу барысында Орхус конвенциясына ГӨО туралы түзетуді ратификациялаудың қазіргі жағдайы және ГӨО өңдеу саласындағы шешімдер қабылдаудың негізгі талаптары, Қазақстан Республикасының ГӨО мәселелері бойынша қолданыстағы заңнамаларына шолу, «ГӨО-дан бос Қазақстан үшін» қоғамдық науқанының тәжірибесі туралы мәселелер, ГӨО мен жумыс жасау саласындағы құқықтық базаны реформалау бойынша ұсыныстар талқыланды.
Дөңгелек үстел, мемлекеттік органдардың өкілдерімен және жұртшылықтың ГӨО саласындағы сарапшылармен белсенді өзара қарым-қатынас үшін жақсы алаң болды.
Дөңгелек үстелдің нәтижесінде Экологиялық кодекстің жаңа редакциясына Орхус конвенциясына ГӨО туралы түзету қағидаларын жүзеге асыру бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу үшін ұсыныстар берілді.
Дереккөз: www.24.kz
«ЕХРО 2017» көрмесі елімізде баламалы қуат көзін өндіретін инновациялық жобалардың көптеп жүзеге асуына жол ашты, деп хабарлайды «Хабар 24».
Маңғыстау облысында 2020 жылға дейін жалпы қуаты 255 МВТ болатын күн және жел электр станцияларының оны іске қосылады. Бұл тұтас бір қала мен 5 ауылды тоқпен қамтуға мүмкіндік бермек. Ең бастысы электр энергиясының тапшылығы жойылып, тариф арзандайды.
ЕХРО-ның аймақтағы алғашқы жобасы алты ай бұрын іске қосылды. Батыр ауылындағы күн электр станциясы қазір 400 отбасыны тоқпен қамтамасыз етіп отыр. Бұл – еліміздегі баламалы қуат көзін өндіретін ең алғашқы отандық электр станциясы. Себебі құрылысқа тұңғыш рет Қазақстанда жасалған күн панельдері қолданылды. Инвестициялық жобаға 1 миллиард 200 миллион теңге жұмсалған.
Марат Үкібаев, мердігер мекеме өкілі:
– Нысан 27 гектар жерді алып тұр. Толық 8550 панель орналасқан. Қуаты – 2 МВТ. Күніне 10 мың, 11 мың КВТ тоқ береді.
Жазы аптап ыстық, ал қысы жылы аймақта күннің радиациясы жоғары. Сондай-ақ желдің жылдамдығы секундына 5-7 метрден асады. Бұл Маңғыстауда жыл бойы күн мен желден қуат алып, электр энергиясын үздіксіз өндіруге мүмкіндік береді. Табиғаттың сыйын тиімді пайдалану мақсатында Түпқараған ауданында үш бірдей жел электр станциясы салынып жатыр. Оның бірі биыл, ал екеуі келер жылы іске қосылады.
Бердібек Қартбаев, облыстық энергетика және ТҮКШ басқармасының бөлім басшысы:
– Оның екеуі де инвестордың жеке қаражаты есебінен іске асырылуда. Бірінші жоба 43,6 МВт-тық ЖЭС. Бұлар монтаждық жұмыстарын толық аяқтайды. 1 қыркүйектен бастап тағы 42 мвт ЖЭС салынуда. Бұл жоба да келер жылдың жартыжылдығында аяқталады. Екі жоба іске асқан жағдайда Форт-Шевченко қаласын түгелдей электр энергиясымен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Одан бөлек, қалған мұнай компанияларына тасымалдауға жеткізуге мүмкіндік болады.
Облыс басшылары арзан әрі адамзатқа зиянсыз және түгесілмейтін баламалы қуат көздерін дамытуға ниетті. 2019 жылы жалпы қуаты 153 МВТ болатын 6 бірдей электр станциясының құрылысы басталмақ. Бейнеу мен Жетібай ауылдарында жел, ал Шетпе, Жармыш және Оңды ауылдарында күн электр станциялары бой көтереді. Аталған жобалар электр энергиясының тапшылығын жойып, тарифтің арзандауына мүмкіндік бермек. Экологиялық қауіп-қатердің алдын алу үшін де жаңартылған энергияны дамытудың маңызы зор.
Авторлары: Гүлмира Әбішева, Ренат Досалиев Осы категория бойынша: « Қызметкерлеріне артық жұмыс істетіп, ақы төлемеген басшылар әкімшілік жауапкершілікке тартылады Алматы облысында 220 учаскелік пункт салынады »
Дереккөз: www.energo.gov.kz
15-16 қарашада Мәскеу қаласында (РФ) Қазақстан Республикасының Энергетика Вице-министрі Сәбит Нұрлыбайдың және Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология Министрдің орынбасары Керимов Мурад Керимұлының төрағалығымен Трансшекаралық Жайық өзені бассейнінің экожүйесін сақтау жөніндегі қазақстан-ресей комиссиясының бірінші отырысы өтті.
Отырыс ашық және сенімді атмосферада өтті.
Бұл отырыс 2016 жылғы 5 қазанда Астана қаласында Өңіраралық және шекара маңы ынтымақтастық форумы шеңберінде қол қойылған «Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясының Үкіметі арасындағы трансшекаралық Жайық өзені бассейнінің экожүйесін сақтау жөніндегі Келісімді» іске асыру аясында өткізілді.
Отырыста екі елдің мүдделі Министрліктердің, мекемелердің және қоғамдық өкілдері, сонымен қатар ғалымдар мен депутатар қатысты.
Тараптар, Жайық өзені бассейнінің экожүйесінің қазіргі және бұдан әрі жай-күйінің жетілдіру перспективаларын талқылады, сонымен бірге талқыланып жатқан Жайық өзені бассейнінің экожүйесін сақтау мәселесі Қазақстан мен Ресей үшін ғана емес, сондай-ақ барлық Еуразиялық аймаққа да маңыздылығы бойынша ортақ пікірге келді.
Отырыс нәтижелері бойынша Хаттамаға қол қойылып, сонымен қатар бірлескен Комиссия туралы Мәлімдемесі және «Жайық өзені бассейнінің экожүйесін жақсарту және трансшекаралық ластануын болдырмау жөніндегі» іс-шаралар жоспары қабылданды.
Қабылданған Іс-шаралар жоспары 11 тармақтан және Азия мен Еуропаның кеңістігін байланыстыратын және биоалуантүрлілігі мен тарихи-мәдени мұрасы бар бірегей табиғи-экологиялық кешенді құрайтын Жайық өзені бассейнінің экожүйесін жақсартуына бағытталған.
Сонымен қатар, тараптар Комиссиясының келесі отырысын 2019 жылы Қазақстан Республикасында өткізуге келісті.
15-16 қарашада Мәскеу қаласында (РФ) Қазақстан Республикасының Энергетика Вице-министрі Сәбит Нұрлыбайдың және Ресей Федерациясы Табиғи ресурстар және экология Министрдің орынбасары Керимов Мурад Керимұлының төрағалығымен Трансшекаралық Жайық өзені бассейнінің экожүйесін сақтау жөніндегі қазақстан-ресей комиссиясының бірінші отырысы өтті.
Отырыс ашық және сенімді атмосферада өтті.
Бұл отырыс 2016 жылғы 5 қазанда Астана қаласында Өңіраралық және шекара маңы ынтымақтастық форумы шеңберінде қол қойылған «Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Ресей Федерациясының Үкіметі арасындағы трансшекаралық Жайық өзені бассейнінің экожүйесін сақтау жөніндегі Келісімді» іске асыру аясында өткізілді.
Отырыста екі елдің мүдделі Министрліктердің, мекемелердің және қоғамдық өкілдері, сонымен қатар ғалымдар мен депутатар қатысты.
Тараптар, Жайық өзені бассейнінің экожүйесінің қазіргі және бұдан әрі жай-күйінің жетілдіру перспективаларын талқылады, сонымен бірге талқыланып жатқан Жайық өзені бассейнінің экожүйесін сақтау мәселесі Қазақстан мен Ресей үшін ғана емес, сондай-ақ барлық Еуразиялық аймаққа да маңыздылығы бойынша ортақ пікірге келді.
Отырыс нәтижелері бойынша Хаттамаға қол қойылып, сонымен қатар бірлескен Комиссия туралы Мәлімдемесі және «Жайық өзені бассейнінің экожүйесін жақсарту және трансшекаралық ластануын болдырмау жөніндегі» іс-шаралар жоспары қабылданды.
Қабылданған Іс-шаралар жоспары 11 тармақтан және Азия мен Еуропаның кеңістігін байланыстыратын және биоалуантүрлілігі мен тарихи-мәдени мұрасы бар бірегей табиғи-экологиялық кешенді құрайтын Жайық өзені бассейнінің экожүйесін жақсартуына бағытталған.
Сонымен қатар, тараптар Комиссиясының келесі отырысын 2019 жылы Қазақстан Республикасында өткізуге келісті.
Павлодарда Қоршаған ортаға ластауыш заттар мен сынап шығарындыларының және ластауыштардың шығарындылары мен тасымалдарының тіркелімін (ЛШТТ) ендірудің өзекті мәселелері талқыланды. 2018 жылдың 12-13 қарашасында «Қоршаған ортаға ластауыш заттар мен сынаптың эмиссиялары: анықтау әдістері, түгендеу және Қазақстан Республикасының Ластауыштардың шығарындылары мен тасымалдарының мемлекеттік тіркеліміне қосу» семинары шеңберінде болып өтті.
Семинар «Қоршаған ортаны қорғаудың ақпараттық-талдау орталығымен, Қазақстандағы БҰҰ Даму бағдарламасымен және «Орнықты дамуға ықпал ету» орталығымен ұйымдастырылды.
Семинардың басты мақсаты – ЛШТТ мәселесі бойынша мамандардың әлеуетін арттыру және Қазақстандағы ЛШТТ енгізуді әдістемелік қамтамасыз етудің әзірлемесі үшін ұсыныстарды қалыптастыру болып табылады.
Семинарға 50-ден астам адам қатысты. Семинарға қатысушылардың қатарында үкіметтік органдардың, үкіметтік емес ұйымдардың, өнеркәсіп кәсіпорындарының, Қоршаған ортаны қорғаудың ақпараттық-талдау орталығының, Қазақстандағы БҰҰ Даму бағдарламасының «Орнықты дамуға ықпал ету» орталығының өкілдері болды.
Семинар барысында ластауыш заттар шығарындыларын бақылау жүйесін дамыту бойынша ұсыныстар талқыланды. Қатысушылар Қазақстандағы ЛШТТ-ның негізгі маңызды аспектілері турал ұсыныстарын жасады.
Семинар шеңберінде «Орнықты дамуға ықпал ету» орталығының қызметкерлерімен қоршаған ортаға сынап және басқа да ауыр металдардың эмиссиялары, қоршаған ортаға жойылуы қиын органикалық ластауыштардың шығарындылар бағасы бойынша ЮНЕП және ЕМЕП-пен әзірленген эмиссияларды бағалаудың халықаралық әдістемелерін қарастырылды. Аталған әдістемелер семинарға қатысушыларға таныстырылды және талқылауға ұсынылды. БҰҰДБ ұлттық сарапшысы Қазақстандағы сынаптың ластануының қазіргі жағдайы туралы, атап айтқанда сынап бойынша Минамат конвенциясына қосылудың оң және теріс аспектілері туралы баяндама жасады.
«ҚОҚ АТО» ШЖҚ РМК маманымен топтарда тәжірибелік сабақ өткізілді, онда семинардың қатысушылары (негізінен, өнеркәсіп кәсіпорындарының өкілдері) ЛШТТ бойынша онлайн-есептіліктің нұсқаларын толтырды.
Тыңдаушылар ЛШТТ бойынша есептілік жүйесін жетілдіру жолдарын және жүйеге барынша қол жеткізу мүмкіндігін қарастырды. Талқылау барысында қатысушылар ЛШТТ электрондық порталының құрылымы мен мазмұнын жетілдіру бойынша өз ұсынымдары мен ұсыныстарын жасады.
Семинар шеңберінде айтылған барлық ұсыныстар семинар Хаттамасында көрініс табады және болашақта Жобаны жүзеге асыруда және Қазақстанда ЛШТТ-ды ендіруді жүзеге асыруда қолданылатын болады.
ҚР ЭМ «Қоршаған ортаны қорғаудың ақпараттық-талдау орталығы» ШЖҚ РМК 2018 жылғы қарашаның 14-нен 16-на дейінгі мерзім аралығында қоршаған ортаны қорғау және табиғатты пайдалану саласындағы мамандар үшін Астана қаласында «Өндіріс және тұтыну қалдықтарын басқару» тақырыбына оқыту семинарын өткізді.
Семинарға қатысушылар келесі ұйымдар өкілдері: «Азиялық Газқұбыры» ЖШС; Көкшетау қаласы әкімдігінің жанындағы «Көкшетау Жылу» ШЖҚ МКК; «Астана қаласы әкімдігінің шаруашылық жүргізу құқығындағы «Астана су арнасы» МКК; «RecyclingCompany» ЖШС;
«Гордорсервис-Т» ЖШС; «Биосфера Казахстан» ҒЗИ» ЖШС; «Шығыс Қазақстан облысы табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы» ММ; М.В. Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік университетінің Қазақстандық филиалы «Kazakhstan Innovations» ҚҚ; «С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті» АҚ; «Nova Цинк» ЖШС.
Семинарда келесі сұрақтар қарастырылды:
Дәріс оқығандар:
Букенова Саида Бекбулатовна – ҚР ЭМ «ҚОҚ АТО» ШЖҚ РМК Ақпараттық технологиялар департаментінің Қалдықтар кадастры басқармасының басшысы;
Асанова Жанар Талгаровна – АҚ «Жасыл Даму» Қалдықтарды басқару департаментінің директоры;
Досмакова Бизара Жакиевна – тәуелсіз сарапшы;
Садвокасова Алия Малаевна – ҚР ЭМ «ҚОҚ АТО» ШЖҚ РМК МЭАҚД басқарма басшысы;
Балабаева Алтын Ибрагимовна – ҚР ЭМ «ҚОҚ АТО» ШЖҚ РМК МЭАҚ департаменті директоры;
Абдрахманова Жанара Беркутовна – ҚР ЭМ бас сарапшысы;
Досанова Акмарал Наурызбаевна – ҚР ЭМ «ҚОҚ АТО» ШЖҚ РМК Ақпараттық технологиялар департаменті табиғи ресурстар кадастрының басшысы.
Семинар соңында тыңдаушыларға куәліктер табыс етілді.

2018 жылдың 9 қарашасында Женевада Ақпаратқа кіру, шешімдер қабылдау процесіне жұртшылықтың қатысуы және қоршаған ортаға қатысты мәселелер бойынша сот әділдігіне қол жеткізу туралы конвенциясына ластауыштардың шығарындылары мен тасымалдарының тіркелімі туралы хаттама (бұдан әрі – Хаттама) Тараптары Жұмыс тобының алтыншы жиналысы болып өтті.
Кездесу қорытындысы бойынша 2015-2020 жылдарға арналған Хаттаманы және оның стратегиялық жоспарын жүзеге асыруға мүмкіндік беретін ықтимал нақты әрекеттердің тізімі әзірленді. Ұсынылатын әрекеттердің барлық тізімі бес негізгі бағытқа бөлінеді: ұлттық деңгейдегі интеграция; халықаралық деңгейдегі үйлестіру; хабардар болу және қол жетімділіктегі және пайдаланудағы қарапайымдылық; Хаттаманы қолдану саласы; деректер (олардың есебімен қоса, басқару және сапа).
Сонымен D1 тармағы әрекеттер тізімінде ластауыш заттардың тізімін қайта қарастыру көзделген.аталған әрекеттің практикалық маңыздылығы келесілермен түсіндіріледі:
*Барлық ұсынылатын 34 әрекетпен толығырақ ағылшын тілінде мына жерде танысуға болады
Дереккөз: www.24.kz
Түркістан облысының Сарыағаш ауданындағы тұқым бақ жылына 1 млн көшет өндіреді.
Онда алма, алқоры, алша, жүзім және шие сияқты жеміс-жидек түрлері мен тропикалық және экзотикалық өсімдіктердің де көшеттері бар. Тропикалық жемістер жылыжайдың ішінде өсіріледі. Мұнда грек жаңғағы, інжір, анар дақылы да жерсіндірілген. Тұқым бақ мамандары енді киви өсіруді де қолға алыпты. Одан бөлек, жылыжайда 210 түп аналық лимон ағашы жайқалып тұр. Қазір жемісі көздің жауын алады. Тұқым бақ қызметкерлерінің айтуынша, күтімі жақсы болса мұндағы бір түп лимон 20 кг дейін өнім береді. Жалпы тұқым бақтың аумағы – 100 жектар. Оның 2,5 гектарында жылыжай орналасқан. Мұнда 50-ге жуық адам жыл он екі ай жұмыс істейді.
Танабай Шынтасов, тұқым бақ басшысы:
– Кем дегенде бір көшет шығару үшін үш жыл уақыт керек. Оған қажетті аналығын да 3 жыл ұстау керек. Соның барлығын үш жыл ұстағанан кейін барып, көшет шығару керек. Жұмыс өте ауыр. Істелетін жұмыстардың барлығы қолмен жасалады. Бұл жерде қол жұмысы өте көп.
Дереккөз: www.energo.gov.kz
2018 жылғы 14 қарашада Астана қаласында “Рэдиссон-Астана” қонақ үйінде «Трансшекаралық тұрғыдан қоршаған ортаға әсерді бағалау туралы конвенцияға және оның стратегиялық экологиялық бағалау жөніндегі хаттамасына сәйкес Қазақстанда экологиялық бағалау жүйесін жетілдіру» атты қорытынды дөңгелек үстел өтеді.
Қазақстан Республикасы Энергетика министрлігі (Министрлік) 2017 жылдан бастап БҰҰ ЕЭК-мен, Қазақстандағы Еуропалық одақтың өкілдігімен қолдауымен және ынтымақтастықта, ЕҚЫҰ бағдарламаларының Астанадағы кеңсесі және БҰҰДБ Қазақстандағы Өкілдігі «Қазақстанның “Жасыл экономика” моделіне көшуін қолдау» бірлескен жобасы шеңберінде БҰҰ ЕЭК трансшекаралық тұрғыда қоршаған ортаға әсерді бағалау туралы Конвенциясының (Эспо конвенциясы) және оның стратегиялық экологиялық бағалау (СЭБ) жөніндегі хаттамасына (ЭСПО жөніндегі Хаттама) сәйкес стратегиялық экологиялық бағалау (ЭСПО Конвенциясы) бойынша ұлттық жүйені құру және қоршаған ортаға әсерді бағалау (ҚОӘБ) жүйесін жетілдіру жөніндегі іс-шараларды іске асырады.
Бұл жұмыс Эспо Конвенциясының ережелеріне және СЭБ жөніндегі хаттамаға сәйкес қолданыстағы ұлттық экологиялық заңнаманы шолуды және қайта қарауды және Қазақстан Республикасының отын-энергетикалық секторын дамытудың 2030 жылға дейінгі тұжырымдамасына қатысты жүргізілетін СЭБ жөніндегі пилоттық жобаны іске асыруды көздейді.
Дөңгелек үстел Энергетика Вице-министрі С. Н. Нұрлыбайдың төрағалығымен өтеді.
Дөңгелек үстел жұмысына келесі тұлғалар қатысады деп күтілуде:
Виктор Бадакер мырза, Тұрақты энергетика бөлімінің қызметкері, БҰҰ ЕЭК Хатшылығы.
елші Дьердь Сабо мырза, ЕҚЫҰ бағдарламаларының Астанадағы кеңсесінің басшысы;
ЙоханесСтенбаекМадсен мырза, Қазақстан Республикасындағы Еуропалық Одақ Өкілдігінің ынтымақтастық бөлімінің басшысы, сондай-ақ жұмыс тобының мүшелері, ҚР Энергетика министрлігінің салалық департаменттерінің сарапшылары, СЭБ және ҚОӘБ бойынша ұлттық сарапшылар мен халықаралық сарапшылар ЕржиЕндрошка мырза, СЭБ және ҚОӘБ бойынша заңнаманы дамыту саласындағы негізгі халықаралық сарапшы Елена Лаевская ханым (СЭБ және ҚОӘБ бойынша заңнаманы дамыту саласындағы халықаралық сарапшы), сондай-ақ Грузия, Тәжікстан, Өзбекстан және Украинадан келген жетекші сарапшылар.
Дөңгелек үстел бағдарламасына сәйкес, күннің бірінші жартысында
ҚОӘБ және СЭБ жөніндегі заңнаманы дамыту саласындағы негізгі халықаралық сарапшы Ержи Ендрошка мырзаЭспо конвенциясының ережелері мен талаптары және орталық және Шығыс Еуропа елдерінде ҚОӘБ саласындағы заңнамалық реформалардың тәжірибесі туралы хабардар етеді.
Украинаның Экология және табиғи ресурстар министрлігінің қоршаған ортаға әсерді бағалау бөлімінің бастығы Марина Шимкус ханым Украина Республикасының экологиялық бағалау жүйесін реформалаудағы тәжірибесі туралы айтып береді.
Тбилиси мэриясының қоршаған ортаны қорғау муниципалдық қызметінің бастығы Гига Гигашвилли ханым Ұлттық экологиялық бағалау жүйесін реформалаудағы Грузияның тәжірибесін таныстырады.
Мәдина Ибрашева ханым – Қазақстандағы СЭБ және ҚОӘБ жөніндегі жобаның жетекшісі Қазақстандағы СЭБ және ҚОӘБ-ті жетілдіру бойынша жоба туралы қысқаша ақпаратты ұсынады: мақсаттары, кезеңдері және алынған сабақтар.
Сондай-ақ жоба шеңберінде ұсынылып отырған Қазақстандағы заңнамалық реформа және ҚОӘБ саласындағы Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексіне түзетулер жобалары, атап айтқанда Экологиялық кодекс тарауларының «Қоршаған ортаға әсерді бағалау» және “Трансшекаралық тұрғыда қоршаған ортаға әсерді бағалау» жобалары қаралатын және талқыланатын болады.
СЭБ және ҚОӘБ жөніндегі заңнаманы дамыту саласындағы халықаралық сарапшы Елена Лаевская ханымСтратегиялық экологиялық бағалау жөніндегі хаттаманың ережелері туралы ақпарат береді. Орталық және Шығыс Еуропа, сондай-ақ Кавказ елдерінде СЭБ саласындағы заңнамалық реформа.
Күннің екінші жартысында қаралатын және талқыланатын болады
Қазақстандағы СЭБ саласындағы заңнамалық реформа жобасы шеңберінде ұсынылатын жобалар: Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексі үшін «Стратегиялық экологиялық бағалау» тараулары және «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне стратегиялық экологиялық бағалау мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы, сондай-ақ стратегиялық экологиялық бағалау саласындағы Қазақстан Республикасының заңға тәуелді актілерінің жобалары.
Қазақстан Республикасының отын-энергетикалық кешенін дамытудың 2030 жылға дейінгі тұжырымдамасына қатысты ЭОЖ бойынша пилоттық жобаның нәтижелері (мақсаттары, тәсілдері мен рәсімі), «Қазақстан Республикасының отын-энергетикалық кешенін дамытудың 2030 жылға дейінгі тұжырымдамасы» туралы ақпарат (мазмұны, жоспарлау процесі және одан әрі қадамдар), сондай-ақ ЭОЖ бойынша пилоттық жобаның негізгі қорытындылары мен нәтижелері (тұжырымдамаға байланысты түйінді мәселелер мен ықтимал негізгі әсерлер).
Қазақстан Республикасының отын-энергетикалық кешенін дамытудың 2030 жылға дейінгі тұжырымдамасына қатысты СЭБ жөніндегі пилоттық жобаның нәтижелері (мақсаттары, тәсілдері мен рәсімі), «Қазақстан Республикасының отын-энергетикалық кешенін дамытудың 2030 жылға дейінгі тұжырымдамасы» туралы ақпарат (мазмұны, жоспарлау процесі және одан әрі қадамдар), сондай-ақ СЭБ жөніндегі пилоттық жобаның негізгі қорытындылары мен нәтижелері (тұжырымдамаға байланысты түйінді мәселелер мен тұжырымдамамен байланысты ықтимал негізгі әсерлер).
Шара соңында БҰҰЕЭК халықаралық кеңесшілері СЭБ ұсынымдарымен таныстырады.
Дөңгелек үстелдің қорытындысы бойынша осы мәселе жөніндегі келесі іс-қимылдарға қатысты ұсынымдар мен қадамдар ұсынылады деп күтілуде.
ҚР Энергетика министрлігінің баспасөз қызметі