Дереккөз: www.24.kz

Ақмола облысының Ерейментау ауданына алғаш рет Башқұрстаннан 100-ден астам асылтұқымды Романов қойлары әкелінді.

Бұл тұқымның біздің ұсақ малдардан ерекшелігі ол жылына екі рет төлдейді. Ал бір төлдегенде 2-3, кейде 4-ке дейін қозылайды екен. Асылтұқымды қой шаруашылығын жас кәсіпкер Мұхтар Мәметов қолға алыпты. Мақсаты – ауданда ұсақ малдарды асылдандырып, олардың басын мейлінше көбейту. Қойлардың алды төлдеп те үлгерген. Ал шаруашылықтың мал бағу әдісі – баяғы шопандар секілді жайлауға үй тігіп, қойларды қысы-жазы жайылымда өрістету. Дегенмен заманауи технологияларды да ферма тиімді пайдаланып отыр. Мәселен, үй-жай мен қораға қажетті электр қуаты мұнда күннен алынады. Жалпы ауданда соңғы жылдары асылтұқымды мал шаруашылығы жақсы дамып келеді.

Мұхтар Мәметов, шаруашылық басшысы:

– Бүгінде біздің шаруашылықта 100 бас аналық қой, 5 бас қошқар бар. Біздің ең басты мақсатымыз – осы 2-3 жылда 5 мың басқа дейін көбейту. Асылтұқымды мал ұстағымыз келеді.

Абылай Иманжүсіпов, Ерейментау аудандық ауыл шаруашылығы бөлімінің жетекшісі:

– Бізде асылтұқымды қара малды көп шаруашылықтар ауданға әкеліп жатыр. Жуырда шаруа қожалығы Қойтас ауылынан 60 бас ақбас сиыр әкелді. Келесі жылы тағы 60 бас әкелеміз деп отыр. Ал қой басы бізде былтырғы жылға қарастырғанда 80 мың болса, қазір 100 мың боп тұр.

Семинарға қатысушылар келесі ұйымдар өкілдері: «Жәйрем кен-байыту комбинаты» АҚ, «Халлибуртон Интернэшнл ГмбХ» компаниясының филиалы, «ШалқияЦинк ЛТД» АҚ, «Жамбыл Петролеум» ЖШС, Алматы қаласы энергетика және коммуналдық шаруашылық басқармасының шаруашылық жүргізу құқығындағы  «Тоспа су» МКК,  «Жоғары технологиялар институты» ЖШС, «Екібастұз ГРЭС-2 станциясы» АҚ, «Алтиес Петролеум Интернэшнл Б.В.» компаниясының Атырау филиалы, «Кристалл Менеджмент» АҚ.

Семинарда келесі сұрақтар қарастырылды:

• Қоршаған ортаны қорғау саласындағы лицензиялау;
• ҚОӘБ жүргізу рәсімі. Жобалық құжат құрамындағы қалдықтарды басқару бағдарламасы;
• Экологиялық аудит;
• Мемлекеттік экологиялық бақылау;
• Экологиялық заңнаманы бұзғаны үшін жауапкершілік және т.б.

Дәріс оқығандар:

Ингербаева Жанат Умбетовна – ҚР ЭМ ЭРБК бас сарапшысы;

Абдрахманова Жанара Беркутовна – ҚР ЭМ ЭРБК бас сарапшысы.

Семинар соңында тыңдаушыларға куәліктер табыс етілді.

Дереккөз:www.energo.gov.kz

Алматы қаласында «жасыл» экономиканы ілгерілетудегі өңірлік ынтымақтастық рөліне және Орталық Азиядағы су, азық-түлік, энергия және экожүйесі арасындағы байланысының тәсілдері қарастырылған, 8-ші Орталық Азиялық Көшбасшылар Бағдарламасы (ОАКБ) өтті.

Негізгі мақсаты – «жасыл экономика», су мен энергия саласындағы өңірлік ынтымақтастықтың тиімділігі мен артықшылықтарын көрсету және аталған салада Орталық Азия мен Ауғанстан көшбасшыларының әлеуетін дамыту.

Аталған іс-шараға халықаралық және өңірлік ұйымдардың мүшелері, экологиялық үздіктер мен жетекші сарапшылар қатысты.

ОАКБ Норвегия үкіметінің, Астанадағы ЕҚЫҰ Бағдарламалар Офисінің және USAID-тің қолдауымен ЮНЕП-пен ынтымақтастықта Орталық Азиядағы өңірлік экологиялық орталық ұйымдастырды.

Сессиялар Орталық Азиядағы қауіпсіздік және ынтымақтастық контекстінде қоршаған орта мен тұрақты даму, жасыл өсім мен «жасыл» экономика бойынша ынтымақтастықтың жаһандық үдерістері мен платформаларына арналды.

ОАКБ қатысушылары Қазақстан Республикасында тұрақты дамудың мақсаттарын іске асыру және «жасыл экономиканы» ілгерілету, Киото хаттамасын орындау және ОА елдерінде экологиялық ақпаратты тарату мәселелеріне қызығушылық білдірді.

Дереккөз: www.24.kz

«Байтақ болашақ» экологиялық альянсы «18 миллион көшет» жобасы бойынша ағаш отырғызу маусымын ашты.

Бұл туралы «Нұр Отан» партиясы Алматы қалалық филиалында бірлестік өкілдері мәлімдеді.

Сарапшылардың айтуынша, наурыз айынан бері Қазақстанда 830 мың жас ағаш отырғызылған. Экологиялық альянс шараға еріктілерді тарту мақсатында «Жастар қанатын» құрыпты. Енді «Байтақ болашақ» еліміздің мектептері және жоғары оқу орындарымен тығыз қарым-қатынас орнатуды көздейді. Сонымен қатар әлеуметтік желілерде жастарды аталған жобаны қолдауға шақыратын Challenge жүйесі іске қосылды.

«Байтақ болашақ» экологиялық альянсы 2016 жылы құрылған. Азаматхан Әміртаев, «Байтақ болашақ» экологиялық альянсының төрағасы: 

– Он сегіз миллион тал отырғызу үшін 90 миллиард теңге қаражат керек екен. Бізге бірінші криптовалюта жасау идеясы келді. «Бір тал» деген криптовалютаны бүгін жасадық. Біз соны халықаралық криптобиржасына қоюымыз керек. Бүгінгі күні криптовалютамызды іске қостық. Ол техникалық тұрғыда жұмыс істеп тұр. Осы арқылы біз халықтан, әлемнен қаражат жинасақ деген ойымыз бар.

Дереккөз: www.24.kz

Батысқазақстандық шаруалар биыл 4 мың гектар алқапқа картоп еккен болатын.

Күні бүгінге дейін әр гектардан жиналған өнім көлемі 150 тоннаға жуықтап отыр. Қазір өңірде картоп жинау науқаны аяқталып келеді. Облыс орталығында аталған өнімнің әр келісі 40-45 теңгеден сатылып жатыр. Жиі ұйымдастырылатын жәрмеңкелер арқылы аймақта азық-түлік пен көкөніс бағасын арзандатуға мүмкіндік бар.

Картоп егілген алқаптардың дені Зеленов ауданының аумағында. Мичурин ауылындағы шаруалар биыл мол өнім жиналғанын айтады. Бұған тамшылатып суару секілді заманауи технология жетістігін пайдалану да өз әсерін тигізген.

Александр Предко, шаруа қожалығының басшысы:  

– Жақсы нәтижеге қол жеткізу үшін ең алдымен тұқымның сыннан өткен сұрыптарын егумен қатар жер өңдеудің тың әдіс-тәсілдерін қолдану қажет. Әрине, ең бастысы, техникаң да сайлы болуы керек. Тыңайтқыштарды орнымен пайдалану, түрлі ауруларға қарсы іс-шараларды қолдану мол өнім алудың кепілі деп ойлаймын.   

Шаруа қожалықтары жиын-терім науқаны кезінде жергілікті тұрғындарды жұмысқа тартады. Олар жиналған өнімді сұрыптап, сақтайтын орындарға жеткізуге көмектеседі. Алқаптан жиналған өнім негізінен Оңтүстік Қазақстан облысы мен Ресей нарығына шығарылады.

Рита Хамидова, кәсіпкер:  

– Дәндерін жыл сайын жаңартады, сол себепті бұл кісілерге шағым жоқ. Сақталуы да жақсы, халықтың алуы да жақсы, жері де жақсы. Біздің Оралдың картобы сұранысқа ие.  

Қожалықтың қоймасында 3 мың тоннадай картоп сақталады. Кәсіпкер келер жылы тағы осындай көлемде көкөніс сақтау қоймасын салуды жоспарлап отыр. Жалпы, өңір шаруалары картоп пен майлы дақылдар алқаптарының көлемін жыл санап ұлғайтып келеді.

Беккали Бержанов, Мичурин ауылдық округінің әкімі:  

– Осы кәсіпкерлердің арқасында Жамбыл ауылының тұрғындары жұмыспен қамтылған. Екіншіден, кәсіпкерлер осы ауылдағы мектепке, басқа да жанұяларға көмектерін тигізіп тұрады.

Өңір тұрғындары жылына 60 мың тоннадай картоп өнімін тұтынады. Бұл көлем толықтай жергілікті шаруашылықтардан алынады. «Алдағы 3 жылда картоп егілетін алқаптар көлемі 5 мың гекарға дейін ұлғаяды», – дейді мамандар.

Авторлары: Талғат Серікқалиұлы, Болат Жарылғасов, Қанат Махмұтов

Дереккөз: www.24.kz

Ауыл шаруашылығы министрлігі берген дерекке сүйенсек, еліміз бойынша 20 мың 369 тонна бидай майдаланған.

Сонымен қатар дәнді-дақылдардың 96,3%-ы жиналған. Орташа өнімділік гектарына 13,8 центнерден айналып отыр. Ал егіс орағын аяқтаған Ақмола облысында аймақ диқандары биыл 5 млн тоннадан астам астық жинады. Өнімділік гектарына 11,85 центнерден келді. Жалпы, егін орағына 9 мыңға жуық комбайн жұмылдырылған. Үкіметтен 70 мың тонна арзандатылған жанармай бөлінген.

Мамандардың айтуынша, биыл егіннің сапасы өте жақсы. Бидайдың 80%-дан астамы 3-санатқа жатады. Әрі биыл астық былтырғыдан әлдеқайда құрғақ. Сондықтан шаруалар оны жылдағыдай кептіріп әуре болмай, бірден қоймаға жинап алған. Ал биыл экспортқа 2 млн тонна бидай жөнелтіледі деген болжам бар. Енді жиналмаған 100 мың гектардай майлы дақылдар ғана қалып отыр. Аймақ шаруалары ағымдағы жылы 4 млн 300 мың гектар жерге дәнді-дақыл сепкен болатын.

Мұрат Балпан, облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының басшысы: 

– Биылғы егіннің сапасы жылдағыдан біршама жоғары. Қазір қоймаларға жиналған 1 млн 300 мың тонна бидайдың 87%-ы 3-санатқа жатады. Ал өткен жылы бұл көрсеткіш 60% ғана болған еді.

Семинарға қатысушылар келесі ұйымдар өкілдері: «Батыс Қазақстан облысының табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы» ММ,  «Маңғыстаумұнайгаз» АҚ, «Астана-Аймақтық Электржелілік Компаниясы» АҚ, «Өскемен құсфабрикасы» АҚ, «Солтүстік Қазақстан Орхус орталығы» ҚҚ.

Семинарда келесі сұрақтар қарастырылды:

• Қазақстан Республикасының Экологиялық кодексіне қоршаған ортаны қорғау жөнінде іс-шараларды жоспарлау бойынша соңғы өзгертулер мен толықтырулар;
• Қоршаған ортаны қорғау саласындағы лицензиялау;
• ҚОӘБ жүргізу рәсімі. Жобалық құжат құрамындағы қалдықтарды басқару бағдарламасы;
• Экологиялық сақтандыру;
• Экологиялық басқару және т.б.

Дәріс оқығандар:

Ингербаева Жанат Умбетовна – ҚР ЭМ ЭРБК бас сарапшысы;

Токтасынова Тоты Клышбековна – ҚР ЭМ ЭРБК бас сарапшысы;

Каратаева Динара Ахметовна– ҚР ЭМ ЭРБК бас сарапшысы;

Садвокасова Алия Малаевна – ҚР ЭМ «ҚОҚ АТО» ШЖҚ РМК МЭАҚД басқарма басшысы;

Балабаева Алтын Ибрагимовна – ҚР ЭМ «ҚОҚ АТО» ШЖҚ РМК ҚОҚҰБДжәнеЭАТ басқармасының басшысы;

Кондратенко Михаил Геннадьевич – ҚР ЭМ «ҚОҚ АТО» ШЖҚ РМК Ақпараттық технологиялар департаменті директоры.

Семинар соңында тыңдаушыларға куәліктер табыс етілді.

Дереккөз: www.kz.energo.gov.kz

2017 жылғы 22 қыркүйекте ҚР Премьер-Министрі Кеңсесінің баспасөз орталығында ҚР энергетика вице-министрі Мағзұм Мырзағалиевтің қатысуымен ЭКСПО-2017 Халықаралық мамандандырылған көрмесінің нәтижелері бойынша баспасөз конференциясы өтті.

ҚР Энергетика министрлігі Нұр-Әлем ұлттық павильонында орналастыру үшін 28 отандық әзірлемені таңдады. Аталған жобалар келесі бағыттарды қамтиды: жаңартылатын энергия көздері (Альберт Болотов, Марат Кошумбай, Николай Буктуковтың жобалары), қалдықтарды басқару саласында (Александр Устименко, Сергей Требуховтың жобалары), энергиялық тиімділік (Амангельды Таукенов, Асқар Арынгазин, Диас Байсеитовтің жобалары) және тағы басқалары.

Сонымен қатар ЭКСПОда ұсынылған алдыңғы қатарлы шетел технологияларын еліміздің экономикасына енгізу үшін ҚР Энергетика министрлігі сарапшылар жұмыс тобын құрды. Оның құрамына ҚазМұнайГаз, ҚазТрансГаз, КЕГОК және т.б. ұлттық компаниялардың 40-тан астам сарапшылары, сондай-ақ энергетиканың әр түрлі секторынан сарапшы-талдаушылар, министрлік өкілдері және құрылымдық бөлімшелердің өкілдері кіреді.

Сарапшылар жұмыс тобы Австрия, Германия, Нидерланды, Ресей, Финляндия және тағы басқа елдерден 105 технологиядан тұратын тізім әзірледі. Ерекшеліктеріне қарай аталған технологиялар 4 бағытқа бөлінді:

– мұнай және газ – 27 технология,

– көмір және атом өнеркәсібі – 5 технология,

– электр энергетикасы, энергияны үнемдеу және ЖЭК – 44 технология,

– экология, соның ішінде қалдықтарды басқару, су тазалау, ауа сапасын бақылау – 29 технология.

Қазіргі уақытта 105 технологиядан 42 технология 9 отандық компанияда толық зерттеленуде, 14 технологияны 2 университет және 12 жобаны 2 әкімдік қарастыруда.

Қажетті мәліметтермен технологиялардың тізімі Министрліктің сайтында орналастырылған (жобаларға сілтеме: http://energo.gov.kz/index.php?id=7), сондай-ақ жергілікті атқарушы органдарға және 170 компанияға жолданды.

ҚР ЭМ Баспасөз қызметі

Дереккөз: www.24.kz

Ертіс өңіріндегі диқандар үшін биыл күзгі дала жұмыстары жылдағыдан ерте аяқталуы мүмкін.

Бұған ауа райы ғана емес, қолданыстағы заманауи техниканың да пайдасы тиді. Айталық, Павлодар облысы Ертіс ауданының шаруаларына ауыл шаруашылығы кооперативінің комбайндары көмекке келіпті.

Павлодардың диқандары үшін биылғы жыл жайлы болды. Күзгі дала жұмыстары мерзімінен бұрын аяқталуы мүмкін. Ертіс ауданының шаруаларына жаңа комбайндар бригадасы қолқабыс етіп жатыр. Осының арқасында өнімділік артып, шығын көлемі азайған.

Жеңіс Қанапиянов, кооператив басшысы:

– Бір комбайн күніне 50 гектарды өңдеп шығады. Бұл – өте жақсы жетістік. Біз күніне 250 гектар жердің егінін орамыз. Биыл 12 центнерден кем өнім алмаймыз деген жоспарымыз бар.

Қазір науқанның нағыз қызған шағы. Ауа райының әрбір қолайлы сәтін тиімді пайдаланбаса, жаз бойғы еңбек зая кетеді. Шаруа қожалығының жетекшісі Арман Қабиев жұмыс қарқынына дән риза. Биыл ауыл шаруашылығы кооперативінің көмегі көп тиді. Жаңа техника өз құнын ақтайтынын айтады. Ол бұрындары төрт жүз гектар алқапқа астық салатын. Жылда осы уақытта егіннің тек үштен бірін орып бітетін.

Арман Қабиев, шаруа қожалығының жетекшісі:

– Тозығы жеткен техникамен астық ору қиынға түсетін. Мәселен, бұрын 26 күн жинайтын алқапты мен қазір жаңа техниканың көмегімен бір күнде жинап шығамын. Шыны керек ескі техникадан әбден шаршадық.

Биыл бір гектардан 10 центнер бидай алынып жатыр. Шаруалар астықты ысырапсыз жинау басты жеңіс деп санайды. Бүгінгі күні аймақта сапасы жоғары 670 мың тонна астық бастырылған.

Байболат Рақымжанов, облыстық ауыл шаруашылығы басқармасының бас маманы:

– Осы жылы өткен жылмен салыстырғанда қарқын жаман емес, орып алу науқаны аяқталуға жақын. Бір жұманың ішінде толық аяқталады деген жоспарымыз бар. Өнімділігі де жаман емес, орташа есеппен 10 центнерден асып отыр. Осы күнге дейін 630 мың гектар алынды.

Қазан айының басында майлы дақылдарға орақ түседі. Орташа есеппен гектарынан 6 центнер өнім келеді деген жоспар бар. Жалпы көлемі 100 мың тонна майлы дақыл алу межесі тұр.

Авторлары: Қарлығаш Қасиетова, Самат Оспанов, Алексей Омельницкий

Дереккөз: www.24.kz

Маңғыстау облысындағы «Қошқар ата» қалдық қоймасын қалпына келтіруге ел қазынасынан 17,5 млрд теңге бөлінеді. Келер жылдан бастап жұмсалатын қаражат төрт жылда игерілмек.

Алдымен жол салынады. Мұнан соң қоймаға кәріздік тазарту құрылғысынан шығатын суды жеткізу үшін арықтар қазылады. Сондай-ақ полигонның ең қауіпті бөлігіне құм төселеді. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің ғалымдары Мұнайлы ауданына арнайы барып, қажетті сынамалар алған. Нәтижесінде техногендік қалдықтар көмілген қойманы қалпына келтіруді ұйғарды. Басқұдық ауылындағы экологиялық ахуалды тұрақтандыру мақсатында полигонның оңтүстік бөлігіне сексеуіл көшеттері егіліп жатыр. Жалпы аумағы 8 гектардан асатын жасыл желек улы көлден ұшып келетін шаң-тозаңға тосқауыл болмақ.

Серік Сағынбаев, өңірлік табиғат пайдалануды реттеу басқармасының басшысы:

– Экспериментальды түрде 8,2 гектар жерге сексеуіл тұқымдарын егу жоспарланған. Себебі ол жер – сор жер. Елді мекенге әсерін азайту үшін сол жұмыстар басталған болатын. Бүгінгі таңда сол қорғаныш жақсы көтеріліп, сексеуіл өсіп бастады. Соған байланысты осы жылы 30 га жерде жұмыс жалғасын тапты. Облыстық бюджеттен қаражат бөлініп, ұзындығы 3 км, ені жобамен 80-100 метрлік жасыл қорғаныш аймағы жасалып басталды.